Το γεράκι της Μάλτας (Hammett Dashiell).

Το γεράκι της Μάλτας δεν είναι μόνο η καλύτερη αστυνομική ιστορία που διαβάσαμε ποτέ αλλά κι ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα."Το γεράκι της Μάλτας" του Ντάσιελ Χάμετ, είναι ενα κλασικό βιβλίο της αστυνομικής λογοτεχνίας, το οποίο έχει μεταφερθεί τρεις φορές στον κινηματογράφο.Τι είναι όμως αυτό που κάνει αυτό το μυθιστόρημα ξεχωριστό;Τι μπορεί κανείς να περιμένει από ένα βιβλίο που ξεκινά με τη φράση :"Το πηγούνι του Σαμ Σπέιντ ήταν μακρύ και θεληματικό (...)", πέρα από από μια αστυνομική ιστορία γεμάτη κλισέ;
Ο Χάμετ, έχοντας υπάρξει ο ίδιος ιδιωτικός ντεντέκτιβ, χειρίζεται υποδειγματικά μια ιστορία η οποία φαντάζει αδιέξοδη, μιας κι όλοι οι συντελεστές δεν παύουν στιγμή να ψεύδονται και να υπεκφεύγουν, να δολοπλοκούν ενεργώντας αποκλειστικά για το δικό τους όφελος.
Αλλά όπως σε κάθε καλή ιστορία, το αστυνομικό μέρος δεν είναι παρά μια αφορμή, για ν' αναδυθεί το πρόσωπο μιας κοινωνίας βίαιης, αδίστακτης και κυνικής. Είναι μια ιστορία που ο λιγότερο αδύναμος κερδίζει, όπου η ηθική δεν έχει παρά προσχηματικό χαρακτήρα - κι ο Χάμετ δεν ενδιαφέρεται καθόλου να κρατήσει τα προσχήματα - κι ο αναγνώστης αισθάνεται γρήγορα αποδεσμευμένος από την ταύτισή του με τον βασικό ήρωα. Κανένα από τα πρόσωπα του έργου δεν είναι καν συμπαθητικό κι αυτό κάνει ακόμη πιο εμφανές το θέμα του, που είναι το κυνήγι της εξουσίας, είτε αυτή αφορά στο γόητρο της αστυνομίας, είτε πρόκειται για το ανεκτίμητο "γεράκι" που φυσικά παραμένει αθέατο ως το τέλος, μιας κι αρκεί η υποψία έστω της ύπαρξής του κι η πιθανότητα της απόκτησής του, για να εμπλακούν με τον πιο αδίστακτο τρόπο άνθρωποι από διαφορετικούς χώρους και με διαφορετικά κίνητρα.
Ο ίδιος ο ντεντέκτιβ, μπορεί αρχικά να φαντάζει κάπως επιτηδευμένα άνετος και ψύχραιμος, στην πραγματικότητα όμως, είναι αυτός που ελέγχει καλύτερα τα πάθη του, που εφαρμόζει μια αμείλικτη λογική η οποία δεν αφήνεται να παρασυρθεί από τη ματαιοδοξία, το φόβο ή την απληστία.
Υπερασπιζόμενος τα όρια του ρόλου του, καταφέρνει μέσα από ένα κυκεώνα συμφερόντων να προασπίσει τα δικά του, αρκούμενος στο νόμιμο κέρδος του κι αυτός ο συμβατικός ορίζοντας είναι ο μόνος που παρέχει κάποια σταθερότητα, λυτρώνοντάς τον από το χάος στο οποίο χάνονται όλοι οι υπόλοιποι. Ο συγγραφέας έχει οικοδομήσει το μυθιστόρημα με απολύτως οικονομικό τρόπο, απογυμνώνοντάς το από περιττές περιγραφές κι εκτενείς αναφορές στη συναισθηματική κατάσταση των ηρώων του, αφήνοντας ελεύθερο τον αναγνώστη να τους κρίνει αν το επιθυμεί ή ν' αντικρίσει χωρίς φίλτρα την εικόνα της δύναμης, το ένα άκρο της οποίας είναι η βία και το άλλο η ξεδιάντροπη χειραγώγηση της επιθυμίας.
Το "Γεράκι της Μάλτας" είναι ένα βιβλίο που μας εφιστά την προσοχή πάνω στις αξίες με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο: δείχνοντάς μας το πεδίο της πλήρης απουσίας τους.

Εκδόσεις: Μεταίχμιο "The Maltese falcon" | Συγγραφέας: Hammett Dashiell | Μεταφραστής: Αποστολίδης Ανδρέας