Στα μυστικά του Βάλτου ( Πηνελόπη Δέλτα )

Η πλοκή του μυθιστορήματος «Στα μυστικά του βάλτου» που έγραψε η Πηνελόπη Δέλτα και εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1937, εξελίσσεται στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία στις αρχές του 20ού αι. και συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα.

Οι συγκρούσεις Ελλήνων και Βουλγάρων ήταν σκληρότατες.

Ο ελληνικός στρατός επίσημα δεν έχει ανάμιξη, λόγω της συνθήκης που έχει υπογραφεί με τους Τούρκους, αλλά στις τάξεις των αντάρτικων σωμάτων ηγούνται συνήθως αξιωματικοί του.

Έτσι, μέσα σε ένα κλίμα αποφασιστικότητας και πλήρους μυστικότητας, κάποιες ομάδες ανταρτών έχουν κατασκηνώσει σ’ έναν βάλτο, στη λίμνη των Γιαννιτσών, φτιάχνοντας καλύβες και επικοινωνώντας μεταξύ τους με βάρκες. Κάθε καλύβα ήταν μια μικρή στρατιωτική μονάδα με τον αρχηγό της.

Η συγγραφέας αναφέρεται στη ζωή και στη δράση δύο σημαντικών ηρώων του Αγώνα, του Τέλου Άγρα και του καπετάν Νικηφόρου. Αυτοί ήταν αξιωματικοί του ελληνικού στρατού, οι οποίοι ήρθαν εθελοντές στη Μακεδονία για να ενισχύσουν τα ελληνικά αντάρτικα σώματα που πολεμούσαν εκεί.

Η γενναιότητα, η αυτοθυσία και η αντοχή τους αποτελούν για όλους παράδειγμα ηρωισμού και πατριωτισμού.

Στις δύσκολες μάχες, που γίνονται σε μέρη βαλτώδη, γεμάτα από τις παγίδες του εχθρού, έχουν βοηθούς και συναγωνιστές όχι μόνο τους Έλληνες αντάρτες αλλά και τους κατοίκους των ελληνικών χωριών, τις δασκάλες και τους ιερείς.

Ιδιαίτερα σημαντικές είναι η δράση και η προσφορά στον Αγώνα δύο παιδιών, του Αποστόλη και του Γιοβάν, τα οποία ενεργούν και συμμετέχουν με αξιοθαύμαστη για την ηλικία τους ωριμότητα.